وی درسال ۱۳۸۰ در نخسین همایش چهره‌های ماندگار به عنوان چهره ماندگار درعرصه شعر و ادب فارسی برگزیده شد. همچنین در دیماه سال۱۳۸۸ از سوی شورای عالی انقلاب فرهنگی به عنوان رئیس فرهنگستان هنر به جای میرحسین موسوی انتخاب گردید.
معلم دامغانی دانش‌آموخته حقوق دانشگاه تهران، شاعر، ترانه سرا و محقق ادبی معاصر است، از وی مجموعه شعری به نام رجعت سرخ ستاره در سال ۱۳۶۰ به چاپ رسیده‌است. «رجعت سرخ ستاره» که پس از بیست و پنج سال توسط حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی به چاپ دوم رسید.
محمد علی معلم دامغانی در شمار شاعران نسل اول انقلاب ایران (۱۳۵۷) است و بسیاری از شعرهای مطرح دوران انقلاب و دفاع مقدس از سروده‌های اوست: «این فصل را با من بخوان، باقی فسانه‌است / این فصل را بسیار خواندم، عاشقانه‌است…» او مثنوی هجرت را در مدح روح‌الله خمینی سروده‌است.[نیازمند منبع] او همچنین ترانه‌های بسیاری برای بعضی از خوانندگان مطرح ایران همچون محمد اصفهانی، محمدرضا شجریان و مجیداخشابی سروده‌است. که از آن جمله می‌توان به ترانه باران از آلبوم شب، سکوت، کویر محمدرضا شجریان اشاره کرد.
وی اعلام کرد که بدلایلی سرودن شعر را کنار خواهد نهاد و می خواسته عارف شود که نشده و از این پس بجای سرودن به تحلیل مطالب خواهد پرداخت. او در مراسم اختتامیه شعر فجر گفت: بنده در سلسله اهل شعر خدمت می‌کنم، اما امروز سرزمین ما مملو از شاعران جوانی است که فرصت از آن آنان است، بنده از این رو با دنیای شعر خداحافظی می‌کنم.و در خاتمه این شعر را خواند:
رفتیم و عشق را به رقیبان گذاشتیم رفتیم و داغ بر دل هجران گذاشتیم
در ما نبود طاقت سوز و گداز عشق این سوز و این گداز به ایشان گذاشتیم
« وی با سرودن مثنوی در اوزان بلند و بی‌سابقه با زبانی غریب و فاخر و کهن، با بهره‌گیری از اندیشه‌ها و اشارات دینی،عرفانی، اساطیری، تاریخی، اجتماعی با روحی نو کلاسیک [و با توجّه به موسیقی واج‌ها و واژه‌ها و آمیختگی عرفان و حماسه]، می‌توان گفت مبدع سبک و ساختاری تازه در عرصه مثنوی سرایی شد»[۲] (روزبه، ۱۳۸۱: ۳۸۱).«او از جمله شاعرانی است که دارای زبان و سبک خاص شعری است. استفاده‌ی وافر از عناصر شعری قدیم و انتخاب وزن و قافیه و تقلید و پیروی از قصیده‌سرایان و مثنوی‌سازان دوره‌های کلاسیک (خصوصاً ناصرخسرو)، از مختصان سبکی اوست. او از جمله مقتدرترین مثنوی‌سرایان پس‌از انقلاب اسلامی به‌شمار می‌رود».[۳](اکبری، ۱۳۷۱: ۵۴۳). معلم سرودن ترانه وتصنیف را نیز در دفتر کار خود دارد، «در ترانه برخلاف مثنوی‌هایش که مخاطب خاص می‌طلبد خواسته‌های مخاطب عام را درنظر می‌گیرد. اشعار معلم گرچه به‌رویدادی خاص در متن انقلاب اشاره دارد. امّا پس‌از گذشت سالیان متمادی کهنه نگردیده و به‌نظر می‌رسد معنای دیگری از آن استنباط شود و به شعر این زمانی بدل شده است. استفاده از اوزان بلند، توجه به موسیقی کلمات (رعایت حروفی ، ایجاد قافیه¬های درونی و …) ، به کارگیری ردیف باستان گرایی در زبان، وفور اشارات دینی و ادبی، آمیختگی حماسه و عرفان از مهم¬ترین ویژگیهای مثنوی علی معلم است.»
شاعر بسیار توانا وسنجیده گوست. خدا طول عمرش دهاد!