در اعلام زرکلی نام افتخار الدین دامغانی به عنوان افتخار دامغانی پسر نصرالله ضبط گردیده است. وی در شهرستان دامغان چشم به جهان گشود و آن گونه که از برخی مآخذ بر می آید وی در زمره مفسرین بوده و از طبع شعر و شاعری نیز بی بهره نبوده است. وی در اوان جوانی به شیراز سفر نموده و در آن ولایت رحل اقامت افکنده است و تا آخر عمر در آن دیار بماند.
وی در کتاب «هزار مزار» به تفصیل چنین معرفی گردیده است:
«مولانه افتخار الدین دامغانی، عالمی عامل و عابد بود و فاضل کامل و استادی جامع که اقسام علوم معرفت بر دقیقه ها معلوم و معقول در تحریر و تقریر می آورد و فضلا، به بیان تفسیر او فائز و سابق می گشتند و عمر خود را صرف علم و تزکیه و عبادت می کرد و بندگان حق تعالی از درس و تصنیف و افاده او مفع می گرفتند و طلاب از علم شافی و عقل کامل او طلب یاری و استعانت و استغاثت می نمودند. خیلی کس از شاخه های فصاحت او گل بیان چیده اند و کشف اسرار معانی قرآن بر طبق مفصل او دیده اند در کتاب کشف نوشته است و کتاب فتوی سعی بلیغ در آن نموده و دامن افتخار بر علماء زمان فشانده و به سبب عنایت حق تعالی و هدایت وی کفایت علمی و وقایت شرع محمدی صلی الله علیه و آله و سلم کرده و بر ملت حنیفه ثابت بود و رعایت ازمنه و امکنه بر طبق سبیل شرع می گذرانید و اینها از فضل خدای عز و جل است و هر که را که می خواهد می دهد ذلک فضل الله یعطیه من یشاء و الله ذوالفضل العظیم و از تصانیف او یکی کاشف است در تفسیر که نوشته است در هفت مجلد و دیگر مکشوف هم در تفسیر چند مجلد. و تصنیف کرده است: «شرح مفتاح» و «شرح فوائد الغیائیه» و «شرح طوالع» و «شرح المواقف» و «شرح مطالع» و «شرح آداب البحث» و «شرح معتقد شیخ کبیر» و «شرح منهاج» و «شرح عیون مولانا عضدالدین عبدالرحمن» که از اعیان مجلس اویت و «شرح اشارات» که مسمی است به «تنقیح العبارات» و «مدارک» در منطق و «شرح الجواهر» و غیر آن از تصنیف و تالیف و رسائل که همچون در سفته منظوم کرده و چون یاقوت روشن و نهفته موسوم ساته مترجم کتاب عفی الله هنه خود را در نظر اهل هنر عرض می دهد و می گوید در ذکر تصانیف و تالیف اکابر بسی فوائد است و هزار مقصود معین که در نظر طالبان مستحسن آمده جزاهم الله خیر الجزاء و آخر کار همه مرگ است تا بدانی که:
غیر خدا هیچ مجو هیچ نیست معنی هو با تو بگفتم که چیست
روشنایی نامه نیز در زمره آثار ادبی وی ذکر گردیده است.
افتخارالدین دامغانی در ماه شعبان سال ۷۷۵ هجری قمری بدرود حیات گفت.
از جمله تالیفات وی عبارتند از:
۱ ـ شرح الاشارات المسمی بتنقیح العبارات فی توضیح الاشارات
۲ ـ الکاشف فی التفسیر فی سبع مجلدات
۳ ـ شرح العیون لعضد الدین عبدالرحمن
۴ ـ المدارک فی المنطق و شرح آداب البحث
۵ ـ شرح عقاید العضدیه
۶ ـ القواعد الشمسیه فی شرح العقائد العضدیه